Багшийн өдөр багширч архиддаг баяр биш

Багшийн өдөр багширч архиддаг баяр биш

Олон Улсын Хөдөлмөрийн байгууллага (ILO), Нэгдсэн Үндэсний Боловсрол, Шинжлэх Ухаан, Соёлын Байгууллага (UNESCO) 1966 онд багш (teacher)-ийн статусын талаарх зөвлөмжийг баталсан юм. Багшийн статусыг ингэж тогтоож баталсны ойг тэмдэглэх утгаар 1994 оноос жил бүрийн 10 дугаар сарын 5-ны өдрийг Дэлхийн багшийн өдөр буюу Олон Улсын багшийн өдөр болгон дэлхий нийтээр архидаж биш харин ажиллаж тэмдэглэж ирж.

Энэ өдөр дэлхийн багш нар, багшийн дэлхийн байгууллагууд юу хийж, юу ярьдаг гээч!

Энэ өдөр дэлхийн багш нар багшийн статусын талаарх гаргасан зөвлөмжийн хэрэгжилтийг ямар байгааг ярина.

Энэ нь угтаа уламжлалаараа дараах асуудлаар нэгдэж ярилцана, нийлж хэлэлцэнэ гэсэн үг. Үүнд:

-Багшийн үүрэг, хариуцлагад тавигдах шаардлага, хэмжүүр, стандартын найдвар, тохирцыг сайжруулах асуудал,

-Багш бэлтгэх, мэргэжил дээшлүүлэх, түүний тасралтгүй хөгжилд тавигдах шаардлага, хэмжүүр, стандартын найдвар, тохирцыг сайжруулах асуудал,

-Багшийн ажлын үнэлэмж, цалин хөлс, ажлын байрны нөхцөл байдал, түүнд тавигдах шаардлага, хэмжүүр, стандартын найдвар, тохирцыг сайжруулах асуудал,

-Багшийн ажил эрхлэлт, багшийг ажилд авах, ажлаас халах нөхцөл, болзлын таарц, нийцлийг сайжруулах асуудал,

-Сурах, багшлах ажилд тавигдах нөхцөл, болзлын таарц, нийцлийг сайжруулах асуудал.

-Багшийн мэргэжил, түүний хөгжилд нийгмийн дэвшил, ирээдүйн чиг хандлагаас урган гарч дэвшигдэж буй бэрхшээлийг хэрхэн даван туулах асуудал зэрэг болно.

Одоо бол харин дэлхийн багш нар “2030 он гэхэд хүрэх тогтвортой хөгжлийн боловсролын зорилтыг хэрэгжүүлэхэд багш бол үндсэн чухал үүрэгтэй” гэдгийг олж таньсныг амьдралд хэрхэн хэрэгжүүлэх талаар л ярьж байна. Үүнтэй уялдуулан дэлхийн улс бүхэн дэлхийн багш нарын өдрийг тодорхой нэг сэдвийн дор утга агуулгатай зохион байгуулж тэмдэглэж ирлээ. Гэтэл монголын багш нар бид яаж байна! Яаж тэмдэглээд байна!

Ингэж л тэмдэглэж байна. Олон Улсын Эмэгтэйчүүдийн эрхийг хамгаалах өдрийг манай улс баярын өдөр болгон хуульчилж түүний үнэ цэнийг нь “нэг сарнай, нэг вино”-ий цэнэтэй болтол нь утгыг алдагдуулан бүр сүрэглэж архиддаг найрын өдөр болгосон шиг Дэлхийн багшийн өдөр гэдэг гэгээн энэ үйлс энд мөн л тиймэрхий тийшээгээ хандаж байна. Энэ өдөр монголын багш нарын нэг хэсэг нь хөдөө гарч оюутан, сурагчийн хөлсөөр багширч архидана. Нөгөө хэсэг нь өндөр үнэтэй ресторанд мөн л оюутан, сурагчийн мөнгөөр сүрэглэж архидана. Ингэхдээ элдэв утгагүй шагналд эргүүтэдлээ солиорно. Дэлхийн багшийн өдөр энэ улсад ингэж найрын өдөр, баярын өдөр, утгагүй шагналын өдөр болж байх. Нэн харамсалтай. Энэ өдөр тань уг нь багширч ингэж архиддаг баярынх биш харин багшийн өдөр шүү дээ, нөхөд өө!

Дэлхийн багшийн өдөр олон олон улсын багш нар багшийн статусын талаарх зөвлөмж тухайн улсад хэрхэн хэрэгжиж байгааг хэлэлцэж, асуудал ярьж байгаагаас суралцаж монголын багш нар бид энэ өдрийг бүр угтаж, бас тэмдэглэж багширч архиддаг байдлаа зогсоон ядаж ядуурлаасаа хэрхэн салах, хоёроос бага долларын цэнэтэй багшийн нэг цагийн ажлын хөлсөө яаж бодитой цэнэлүүлэх, хөдөлмөрийн мөлжлөгөөс яаж салах, багш мэргэжлийн ажлаа хэрхэн чанартай хийх, үндсэн хичээлээрээ улсаараа муу сурч байгаагаас бүгдээрээ, улсаараа ичиж яаж хүүхдийг онож хөгжүүлэх, хичээл яаж сайн заах тухайгаа хэлэлцэх, ядуурал, лоббийг ардаа нууж тээсэн 23 хичээлийг яаж үндсэн 10 хичээлд багтааж ихийг гүехэн биш харин багыг гүн судлуулдаг болгох вэ, хүүхдээ яаж энэ олон хичээлийн дарамтаас салгах, эрүүл сургах вэ, сурахыг яаж баясал болгох зэрэг асуудлаа ярьдаг болбол үгүй мөн их сайн хэрэг, мөн их хөгжил дэвшил, үлгэр дуурайл болохоор байна даа, монгол багш нараа! Хүний амьдралын замыг гэрэлтүүлэгч гэгээн үйлстнүүд ээ!

Багшийн өдрөөр багширч архиддаг биш харин багш мэргэжлийн төлөө, хүүхдийн төлөө, хүний төлөө, улсынхаа төлөө нэгдэж, нэгсэж, нийлж тэмцдэг, хэлэлцдэг өдөр болговол ер нь яасийм. Ингэх нь гэгээн биш үү, зөв, төв биш үү?

Ц.Лувсандорж

2019 оны 9 дүгээр сарын 29-ний өдөр